prof. dr hab. Ewa Kołodziejek

Kilka słów o sobie

Witam Państwa na swojej stronie.

Jestem profesorką nauk humanistycznych, wykładowczynią w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego.

Prowadzę wykłady i konwersatoria z lingwistyki kulturowej, z kultury języka polskiego, z ortografii i interpunkcji, z języka subkultur.

Jestem autorką trzech monografii naukowych:

Gwara środowiskowa marynarzy na tle subkultury marynarskiej (Szczecin 1994)
Człowiek i świat w języku subkultur (Szczecin 2005, wyd. II zmienione 2015)
Nowe, nowsze, najnowsze. O zmianach we współczesnej polszczyźnie (Szczecin 2019)

Jestem też wiceprzewodniczącą Rady Języka Polskiego, przewodniczącą Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej RJP, członkinią Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego oraz Komisji Socjolingwistyki przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów.

Istotnym obszarem mojej aktywności zawodowej jest popularyzacja wiedzy i edukacja językowa Polaków. Prowadzę szkolenia i warsztaty z poprawnej polszczyzny dla różnych grup zawodowych. Jestem też autorką felietonów prasowych z cyklu Językowa corrida zamieszczanych od 1991 r. w magazynie "Kuriera Szczecińskiego". Za działalność edukacyjną zostałam wyróżniona tytułem Szczecinianka Roku 2015.

Wymiernym efektem działalności popularyzatorskiej są zbiory felietonów poświęconych poprawnej polszczyźnie:

Językowa corrida. Jak mówić i pisać poprawnie. Poradnik dla całej rodziny (Szczecin 1995)
Językowa corrida 2, czyli walki z bykami ciąg dalszy (Szczecin 1999)
Licz się ze słowami... Językowa corrida 3 (Szczecin 2003)
Walczymy z bykami. Poradnik językowy PWN (Warszawa 2010)
Potyczki z polszczyzną. Poradnik językowy PWN (Warszawa 2019)

W Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego prowadzę wraz z dr. Rafałem Sidorowiczem internetową poradnię językową - poradnia.jezykowa@usz.edu.pl. Świadectwem wieloletniej działalności poradni jest współautorska publikacja (z Marią Kabatą i Rafałem Sidorowiczem):

E-porady językowe (Szczecin 2009)

Od ponad 25 lat opiekuję się naukowym Kołem Młodych Językoznawców, w którym studenci rejestrują przeobrażenia współczesnej polszczyzny, zbierają nowe słownictwo, piszą referaty wygłaszane na ogólnopolskich konferencjach studenckich, uczestniczą w obozach naukowych w różnych regionach Polski. Pod moją redakcją ukazało się pięć Zeszytów Studenckich Prac Naukowych Koła Młodych Językoznawców. Osiągnięciem Koła jest wydawanie pierwszego na szczecińskiej polonistyce językoznawczego czasopisma studenckiego "Wyjątek".

Z myślą o swoich studentach napisałam podręcznik:

Poprawna polszczyzna w praktyce. Poradnik dla tych, którzy chcą dobrze mówić i pisać po polsku (Szczecin 1998, wyd. II poprawione 2002).

Doświadczenie zdobyte w wieloletniej działalności edukacyjnej, poradniczej i dydaktycznej wykorzystuję w praktyce, sporządzając różnego typu opinie i ekspertyzy językowe.

Ostatnie publikacje

Poradnik językowy

W poradniku tym chcieliśmy uzmysłowić naszym odbiorcom, że język, którego używamy, tworzy świat, w jakim żyjemy, że patrzymy na rzeczywistość przez pryzmat słów, że wszystko, co wokół nas, jest opisane, nazwane.

zobacz więcej

Monografia

Jaki jest obraz współczesnej polszczyzny? Co to jest moda językowa? Czy zagraża nam „zalew angielszczyzny”? Czy polszczyzna się degraduje? Dlaczego lubimy mówić mocno i dostanie?... O tych i innych nowych, nowszych i najnowszych problemach współczesnej polszczyzny piszę w swojej książce.

zobacz więcej

Językowa corrida

Jak mówić i pisać poprawnie. Poradnik dla całej rodziny

Janek Sotek

– Mam kłopot z odmianą nazwiska Janek Sotek. Czy zwracam się do Janka Sotka czy jednak do Janka Sotek? – pyta korespondent poradni językowej. O nazwiskach pisałam już wiele razy, skoro jednak pojawiają się pytania, to widać, że trzeba te zasady powtarzać.

Od razu chcę rozwiać wątpliwości internauty: zwracam się do Janka Sotka. Nazwiska są odmienne, więc tak jak inne wyrazy podlegają regułom gramatycznym polszczyzny. Cały kłopot w tym, by dopasować nazwisko do wzorca odmiany. Nie jest to sprawa łatwa, dlatego wiele osób, bojąc się popełnienia błędu, rezygnuje z form innych niż mianownikowa. A to jest właśnie błąd!

Obawiamy się na przykład wymiany głosek w nazwisku. Dotyczy to zwłaszcza nazwisk z tematycznym ch, które w celowniku i miejscowniku musi się wymienić na głoskę sz. Zdarza się, że właściciele nazwisk takich, jak Mucha, Socha, Wiecha mają wątpliwości, gdy czytają, że przyznano nagrodę Annie Musze, Radkowi Sosze czy Eli Wiesze. To są poprawne formy! Wszak nie mamy wątpliwości, gdy mówimy o pospolitej musze chodzącej po ścianie, czy o wiesze zatkniętej na dachu ukończonego budynku. A i o Rafale Zawierusze, naszym eksportowym aktorze, chętnie dyskutujemy.